โครงการค่ายสารคดี ครั้งที่ 11 ณ ตำบลคลองโคน จังหวัดสมุทรสงคราม
บรรยากาศในช่วงเช้าของวันเสาร์ที่ 20 มิถุนายน 58 แผนงานสร้างเสริมวัฒนธรรมการอ่าน เดินทางไปยังจุดนัดพบ โรงเรียนวัดเขายี่สาร มีนักเขียนและช่างภาพที่ได้รับการคัดเลือกเข้าร่วมโครงการฯ จำนวน 50 คน และวิทยากรที่ชำนาญในด้านภาพและงานเขียนร่วมกว่า 20 คน ก่อนที่จะออกเดินทางไปค้นคว้าหาข้อมูลมาทำสารคดีนั้น ครูเขียน และครูภาพได้แนะแนวเรื่องการลงพื้นที่นั้นควรจะทำอะไรบ้าง ไปสัมผัสกับวิถีชีวิตชาวบ้าน คุยให้เยอะ จับประเด็นให้ได้ และเราควรจะเลือกเล่าสิ่งไหน อะไรบ้างที่เป็นเสน่ห์ของที่นี่ เพราะการลงพื้นที่พูดคุยกับชีวิตจริง พื้นที่จริง เยาวชนจะได้รู้จักการสืบค้นข้อมูลที่มีชีวิต ต่างจากข้อมูลแห้งที่มีอยู่ตามเอกสาร อินเตอร์เน็ต ทำให้เยาวชนได้สัมผัสวิถี สัมผัสต้นทางการดำเนินชีวิต การกินอยู่ การเป็นผู้ผลิต ผู้จำหน่าย ฯลฯ หลังจากที่รับฟังการแนะแนวจากครูแล้ว นักเขียนและช่างภาพจะแบ่งออกเป็นสามกลุ่มใหญ่ โดยแต่ละกลุ่มนั้นแบ่งภาคการลงพื้นที่ได้ดังนี้ กลุ่มวัดเขายี่สาร ลงพื้นที่ชุมชนชมการทำขนมหม้อแกง การทำปลาหมอแดดเดียว ชมพิพิธภัณฑ์วัดเขายี่สาร และชมวัดเขายี่สาร กลุ่มต่อมาคือกลุ่มลงพื้นที่โรงเผาถ่าน อาหารพื้นบ้าน (ผักชะคราม) และกลุ่มสุดท้ายคือ ชมกิกรรมกลุ่มหุ่นสาย ผ้ามัดย้อมเป็นต้น



ในขณะที่น้องๆนักเขียนและช่างภาพลงพื้นที่นั้นจะต้องเก็บข้อมูล จับประเด็น และนำมาเขียนและเล่าภาพในแนวสารคดี โดยมีครูพี่เลี้ยงจากทางนิตยสารสารคดี คอยแนะนำเรื่องแนวทางการเขียนโดยใช้ภาพให้สอดคล้องกับเนื้อหา หลังจากที่ทุกคนเหน็ดเหนื่อยกับการทำงาน ช่วงเย็นจึงเป็นช่วงนันทนาการ จากรุ่นพี่ค่ายสารคดี มาสร้างสรรค์ทำกิจกรรม ร้อง เล่น เต้น ฮา ทำให้บรรยากาศในค่ำคืนนั้นเต็มไปด้วยความสนุกสนาน
และเช้าวันอาทิตย์หลังจากต่างทำภารกิจส่วนตัวเรียบร้อยแล้ว จึงเข้าสู่การนำเสนองานกลุ่ม โดยรูปแบบแต่ละกลุ่มแตกต่างกันออกไป แต่ที่มีเหมือนกันคือ เรียกเสียงหัวเราะให้กับผู้เข้าร่วมฟังในครั้งนี้ หลังจากที่ทุกกลุ่มนำเสนอแล้ว และสิ่งที่น่าจะเป็นประโยชน์ที่สุดของการได้ลงมือทำงานสารคดีคือการได้รับฟังการวิจารณ์ผลงานเขียน ผลงานภาพ และแลกเปลี่ยนประสบการณ์ การเลือกเรื่อง เลือกประเด็นเป็นหัวใจสำคัญของงานสารคดี การตั้งชื่อเรื่อง ก็มีความสำคัญมากเช่นกัน การนำเสนอข้อมูล ต้องเขียนให้คนอ่านรู้เรื่อง ถ้าจะให้คนอ่านรื่นรมย์ ต้องมีจังหวะจะโคนและลงรายละเอียดของการฉายภาพชีวิต มิติชีวิตของคน ความสัมพันธ์กับชุมชน ไม่ควรขาดหายในงานของสารคดี ภาพเปิดเรื่องและภาพปิดเรื่อง ควรมีความต่อเนื่องมีความเป็นชุดเดียวกัน ภาพที่จะถ่าย ต้องเอาความจริงเป็นที่ตั้ง ฯลฯ
หลังจากที่นักเขียนและช่างภาพ ได้รับฟังการวิจารณ์ผลงานแล้ว น้องๆทุกกลุ่มก็จะนำเรื่องราวที่ตัวเองได้นำเสนอและผ่านการแก้ไขแล้ว มาเรียงร้อย สานต่อให้เป็นสารคดีเรื่องเดียวกัน ออกมาเป็น E-Book ให้เราได้อ่านได้

