งานวิจัย : วรรณกรรมของเสกสรรค์ ประเสริฐกุล : การศึกษาเชิงอภิปรัชญา
พีระวิศว์ พูลเขตรวิทย์. (2551). นิสิตปริญญาโทสาขาวิชาภาษาไทย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ได้ทำการวิจัยเรื่องวรรณกรรมของเสกสรรค์ ประเสริฐกุล: การศึกษาเชิงอภิปรัชญา โดยศึกษาปัจจัยอันเป็นที่มาของแนวคิดดังกล่าวในวรรณกรรมของเสกสรรค์ ประเสริฐกุล จำนวน 26 เล่ม ซึ่งประกอบด้วยวรรณกรรมประเภทกวีนิพนธ์ เรื่องสั้น นวนิยาย สารคดี ความเรียง บทบันทึก บทความ คำปราศรัย และปาฐกถา โดยวิธีพรรณนาวิเคราะห์ ผลการศึกษาพบว่า แนวคิดด้านอภิปรัชญาในวรรณกรรมของเสกสรรค์ ประเสริฐกุล เป็นแบบทวินิยม ในลักษณะของพุทธปรัชญาคือ ยอมรับการมีอยู่จริง และคุณค่าของสสาร และอสสารแต่เห็นว่าอสสารเป็นความจริงแท้ที่ดำรงอยู่ในมิติที่สูงกว่า ซึ่งสามารถเข้าถึงด้วยจิตที่สงบนิ่งเห็นความจริงแท้ของสรรพสิ่งที่เชื่อมโยงเป็นหนึ่งเดียวกัน มีความเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา ไม่มีสิ่งใดเป็นตัวตนที่แท้จริงนอกเหนือไป จากองค์รวมของเอกภพ คุณค่าที่แท้จริงของมนุษย์คือการเข้าถึงความจริงแท้ด้วยจิตที่สงบนิ่งเป็นอิสระจากความยึดมั่นในอัตตา ดำเนินชีวิตบนหนทางที่ถูกต้องสอดคล้องกับวิถีธรรมชาติ อันจะนำสันติสุขที่แท้จริงมาสู่ตนเองและสังคม วรรณกรรมของเสกสรรค์ทำให้เห็นถึงปัจจัย และพัฒนาการของแนวคิดทางอภิปรัชญาที่ หล่อหลอมจากวิถีชีวิต การใคร่ครวญประสบการณ์ชีวิต และการพินิจธรรมชาติ เพื่อเข้าถึงจิตวิญญาณที่ยิ่งใหญ่ผสานเป็นหนึ่งเดียวกับวิถีธรรมชาติ และใช้เป็นแนวทางในการแก้ปัญหาสังคมเพื่อนำไปสู่วิถีชีวิตและวิถีสังคมที่มีความสงบสุขอย่างแท้จริง
พีระวิศว์ พูลเขตรวิทย์. (2551). วรรณกรรมของเสกสรรค์ ประเสริฐกุล: การศึกษาเชิงอภิปรัชญาปริญญานิพนธ์ ศศ.ม.(ภาษาไทย). กรุงเทพฯ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัย ศรีนครินทรวิโรฒ. คณะกรรมการควบคุม : ผู้ช่วยศาสตราจารย์ภาณุพงศ์ อุดมศิลป์, อาจารย์ศุภสิทธิ์ เสร็จประเสริฐ
ปริญญานิพนธ์ฉบับนี้มีจุดมุ่งหมายที่จะศึกษาแนวคิดเชิงอภิปรัชญา และปัจจัยอันเป็นที่มาของแนวคิดดังกล่าวในวรรณกรรมของเสกสรรค์ ประเสริฐกุล จำนวน 26 เล่ม ซึ่งประกอบด้วย วรรณกรรมประเภทกวีนิพนธ์ เรื่องสั้น นวนิยาย สารคดี ความเรียง บทบันทึก บทความ คำปราศรัย และปาฐกถา โดยวิธีพรรณนาวิเคราะห์
ผลการศึกษาพบว่าแนวคิดด้านอภิปรัชญาในวรรณกรรมของเสกสรรค์ ประเสริฐกุล เป็นแบบทวินิยม ในลักษณะของพุทธปรัชญาคือ ยอมรับการมีอยู่จริง และคุณค่าของสสาร และอสสาร แต่เห็นว่าอสสารเป็นความจริงแท้ที่ดำรงอยู่ในมิติที่สูงกว่า ซึ่งสามารถเข้าถึงด้วยจิตที่สงบนิ่งเห็นความจริงแท้ของสรรพสิ่งที่เชื่อมโยงเป็นหนึ่งเดียวกัน มีความเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา ไม่มีสิ่งใดเป็นตัวตนที่แท้จริงนอกเหนือไปจากองค์รวมของเอกภพ คุณค่าที่แท้จริงของมนุษย์คือการเข้าถึงความจริงแท้ด้วยจิตที่สงบนิ่งเป็นอิสระจากความยึดมั่นในอัตตา ดำเนินชีวิตบนหนทางที่ถูกต้องสอดคล้องกับวิถีธรรมชาติ อันจะนำสันติสุขที่แท้จริงมาสู่ตนเองและสังคม วรรณกรรมของเสกสรรค์ทำให้เห็นถึงปัจจัย และพัฒนาการของแนวคิดทางอภิปรัชญาที่ หล่อหลอมจากวิถีชีวิต การใคร่ครวญประสบการณ์ชีวิต และการพินิจธรรมชาติ เพื่อเข้าถึงจิตวิญญาณที่ยิ่งใหญ่ผสานเป็นหนึ่งเดียวกับวิถีธรรมชาติ และใช้เป็นแนวทางในการแก้ปัญหาสังคมเพื่อนำไปสู่วิถีชีวิตและวิถีสังคมที่มีความสงบสุขอย่างแท้จริง