Ko Un ผู้เป็นบทกวี

โคอุน – เป็นกวีผู้ยิ่งใหญ่คนหนึ่งของโลกและเป็นกวีเกาหลีร่วมสมัยผู้มีชื่อเสียงมากที่สุด
ผีเสื้อสีขาว
ดูสิ
ผีเสื้อสีขาวตัวหนึ่ง
เจตภูต โบยบิน
เหนือทะเลแห่งความโง่เขลา
หนังสือของโลกนี้ถูกปิดไปหมดแล้ว
(จาก White Butterfly ของ Ko Un)
โคอุน – เป็นกวีผู้ยิ่งใหญ่คนหนึ่งของโลกและเป็นกวีเกาหลีร่วมสมัยผู้มีชื่อเสียงมากที่สุด ซึ่งภราดาแอนโธนีแห่งแตเซ & ลีซางหวา ผู้แปลงานของเขาเป็นภาษาอังกฤษ กล่าวใน Cirise Press (Fall/ Winter 2011-2012) ว่า
“แน่ละ เหตุผลหนึ่งเกี่ยวเนื่องกับการแปล งานของเขาเรียกร้องให้มีการแปล ถึงปัจจุบัน งานของเขาฉบับแปลตีพิมพ์กว่าสามสิบเล่มในสิบห้าภาษาเป็นอย่างน้อย”
เขาเริ่มเขียนบทกวีตั้งแต่เยาว์วัย และแต่นั้นมาก็ได้รับการกล่าวขวัญว่าเขียนบทกวีทุกลมหายใจ แอลเลน กินสเบอร์ก กวีอเมริกันผู้ล่วงลับ กล่าวว่า
“โคอุน เป็นกวีคนพิเศษ ผู้ซึ่งเป็นส่วนผสมของผู้เชี่ยวชาญในพุทธศาสนา นักเสรีนิยมผู้เคลื่อนไหวทางการเมืองอย่างเร่าร้อน และนักประวัติศาสตร์โดยธรรมชาติ"
โคอุน เขียนมากกว่ากวีคนใดๆ ในเกาหลี และผลิตงานหลากหลายเป็นจำนวนมาก ไม่ว่าบทกวีสั้นๆ สองสามบรรทัด บทกวีพรรณนาขนาดยาว บทกวีบรรยายชีวิตในชนบท ผู้เป็นกวีเคยกล่าวว่า ถ้างานของตนมีคุณภาพไม่มากพอ ๆ กับปริมาณแล้วก็จะเลิกเขียนทันที
มาสเตอร์พีซของโคอุน ได้แก่ มันอินโบ (หมื่นชีวิต) ซึ่งเป็นบทกวีสั้นๆ เกี่ยวกับปัจเจกบุคคลที่หลากหลาย “มันเป็นเสมือนฝูงผีเสื้อ” เขาให้สัมภาษณ์กับเดวิด แพลตเตอร์ บรรณาธิการ Cordite Poetry Review (1 December 2009)
“บทกวีแต่ละชิ้นแตกต่างกัน แต่ละบทเกี่ยวกับบุคคลต่างๆ ดังนั้น ในแต่ละบทผมต้องหาสไตล์หรือรูปแบบที่เหมาะสมกับสิ่งที่ผมอยากจะพูดถึงบุคคลนั้นๆ จึงมีสไตล์และรูปแบบหลากหลาย ผมไม่ได้สนใจในรูปแบบ – เนื้อหาสร้างรูปแบบขึ้นมาเอง”
เวลา ภาพลวง ความหวัง ความสงบ และเซนมักเป็นสารัตถะสำคัญในกวีนิพนธ์ของโคอุน
บทเพลงหนึ่ง
ลมพัด
โดยตัวเอง
เธอเป็นหญ้า
ฉันเป็นต้นไม้
ลมพัดอีกครั้ง
คลื่นกระจาย
เหนือทะเลยามเย็น
เราเปลี่ยนแปลงเสมอ
(จาก A Certain Song ของ Ko Un)
Ko Un เกิด ค.ศ. 1933 ที่เมืองคุนซัน จังหวัดชอลลาบุก ระหว่างสงครามเกาหลี (1950-1953) อันโหดร้าย เขาเสียสติและพยายามฆ่าตัวตายครั้งแรก ซึ่งเขาได้พยายามอีกสี่ครั้งในช่วง 20 ปีต่อมา ก่อนยุติสงคราม เขาบวชเป็นพระในพุทธศาสนา ในช่วงสิบปีถัดมา เขาปฏิบัติเซนอย่างเคร่งครัดและเดินทางไปทั่วประเทศ
ในปี 1957 เขาก่อตั้งหนังสือพิมพ์พุทธศาสนา และเริ่มตีพิมพ์บทกวี ความเรียง และนวนิยาย ครั้นปี 1962 เมื่อเป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวางในฐานะกวีและเป็นเจ้าอาวาสวัดสำคัญ ๆ หลายวัดแล้ว เขาก็ลาออกจากคณะสงฆ์
ระหว่างปี 1963-1966 เขาปลีกตัวไปอยู่บนเกาะเชจู ก่อตั้งโรงเรียนการกุศล สอนศิลปะและวรรณกรรมเกาหลี เขียนบทกวีเชิงสัญลักษณ์อันลึกซึ้งงดงาม และได้รับความทุกข์ทรมานจากการนอนไม่หลับและติดสุราเรื้อรัง ในช่วงปี 1967-1973 กลับมาอยู่กรุงโซลและผลิตงานจำนวนมาก ครั้นปี 1973 เขาก็ตื่นขึ้นมารับรู้ความเป็นจริงของประเทศจากการเผาตัวเองของกรรมกรผู้ไร้การศึกษาคนหนึ่ง ซึ่งทำให้เขาเข้าร่วมกิจกรรมทางการเมืองและสังคมเพื่อต่อต้านระบอบทหาร และยังเข้าร่วมในการต่อสู้เพื่อสิทธิมนุษยชนและคนงาน
เมื่อก่อตั้งสมาคมนักเขียนเพื่อเสรีภาพในปี 1974 เขาเป็นเลขานุการคนแรกของสมาคม ระหว่างปี 1974-1982 เขาถูกบีบคั้นโดยองค์กรสืบราชการลับของเกาหลี (KCIA) หลายครั้งและเป็นเวลานาน ด้วยการจับกุม กักบริเวณ คุมขัง ทรมาน และจำคุก ในปี 1980 เขาถูกตัดสินจำคุก 30 ปี แต่ต้องโทษอยู่สองปีครึ่ง ก็ได้รับการปล่อยตัวเป็นอิสระจากการนิรโทษกรรมทั่วไป
ในปี 1983 เมื่ออายุห้าสิบ เขาแต่งงานกับลี ซางหวา อาจารย์วรรณกรรมอังกฤษ และลงหลักปักฐานที่เมืองอันซอง ทางใต้ของกรุงโซล สองปีต่อมาก็ได้ลูกสาวคนหนึ่ง พร้อมกับชีวิตสมรสนี้ ก็เริ่มช่วงเวลาแห่งการผลิตอันไม่มีใครเสมอเหมือนในประวัติวรรณกรรมเกาหลี – นักวิจารณ์คนหนึ่งเรียกว่า “การปะทุของกวีนิพนธ์” นักวิจารณ์เรียกขานเขาว่า “Ko Uns” แทน “Ko Un” เพราะพลังอันเหลือเชื่อของกวีผู้นี้ ซึ่งได้ผลิตงานมากมายและหลากหลายราวกับการระเบิดของภูเขาไฟ
โคอุน เขียนเกี่ยวกับตัวเองว่า
“กวีนิพนธ์เป็นดาวเหนือของฉัน มีคนพูดว่าฉันถูกลิขิตมาเป็นกวี แต่ฉันไม่ได้ปรารถนาที่จะจบชีวิตของตนในฐานะกวี อีกนัยหนึ่ง ฉันหวังว่าฉันจะได้เป็นบทกวีในวาระสุดท้ายของกวี บทกวี มิใช่กวี!”
เสียงกระซิบ
…ฝนตก
ฉันนั่งอยู่ที่โต๊ะ
โต๊ะพูดเงียบ ๆ
ครั้งหนึ่งฉันเป็นดอกไม้ เป็นใบ เป็นต้น
ฉันหยั่งรากใต้ดิน
ที่เหยียดยาวไปไกลถึงโอเอซิส
ในทะเลทรายโพ้น
…ฝนหยุด
ฉันออกไปข้างนอก
หญ้าชุ่มโชกบอกฉัน
ครั้งหนึ่งฉันเป็นความรู้สึกแห่งความรื่นรมย์
และความเศร้าโศกของเธอ
ฉันเป็นชีวิตและบทเพลงของเธอ
ฉันเป็นความฝันของเธอ
…ตอนนี้ฉันพูด
กับโต๊ะ
กับเหล็ก
กับโลก
ครั้งหนึ่งฉันเป็นเธอ เป็นเธอ เป็นเธอ
ตอนนี้ฉันเป็นเธอ ฉันเป็นเธอ
(จาก The Whisper ของ Ko Un)
ขอบคุณเรื่องราวดีๆจาก หนังสือพิมพ์กรุงเทพธุรกิจ