บ้านนี้ผมมีสิทธิเลือกอ่านเอง — บ้านกาญจนาภิเษก
สิ่งที่ทำให้ “บ้านกาญจนาภิเษก”แตกต่างจากสถานพินิจเด็กและเยาวชนทั่วไป ได้แก่มีความเป็นบ้านมากกว่าสถานกักกัน จึงไม่มีกฎเหล็ก ไม่ใช้ความรุนแรง ให้อิสระ ขณะเดียวกันก็สอนเรื่องสิทธิและการรู้จักเคารพสิทธิของผู้อื่น
บ้านกาญจนาภิเษกเป็นศูนย์ฝึกและอบรมเด็กและเยาวชน ในสังกัดกระทรวงยุติธรรม ตั้งอยู่ในอำเภอพุทธมณฑล นครปฐม สมาชิกวัยรุ่นชายทุกคนมีสถานภาพนักโทษที่ศาลตัดสินโทษตามความผิด นั่นคือถูกจำกัดอิสรภาพ แต่กระนั้นพวกเขาก็ยังเป็นเด็ก-เยาวชน ต้องการความรักความเอาใจใส่จากคนรอบข้าง ดังนี้ ฝ่ายกระทำความผิดย่อมต้องการโอกาสในการขัดเกลา เยียวยาบาดแผลในจิตใจเช่นกัน เพื่อจะได้กลับเนื้อกลับกลับตัวเป็นคนดีของสังคม
ผู้ดูแลที่นี่เลือกกิจกรรมอ่านหนังสือ หนังสือพิมพ์ ดูหนังหรือดูภาพ มาใช้ในการฝึกอบรมบ่มนิสัยอย่างได้ผล เพราะอ่านหนังสือ ดูหนังแล้วก็ให้ฝึกเขียนถ่ายทอดความรู้สึก ข้อคิด ตอบกระทู้สั้นๆ ไปจนถึงวิเคราะห์ข่าวสารจากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ใครเขียนดี เข้าตากรรมการก็ถูกนำไปติดบอร์ดโชว์หน้าห้องสมุด
ทุกวันวันละ 20นาที คือช่วงเวลาที่เด็กจะได้รับโอกาสอ่านหนังสือในห้องสมุด แล้วเก็บเนื้อหาสาระมาจดบันทึกทำเป็นสมุดคู่มือ ซึ่งจะมีการตัดสินผลงานกันทุกเดือน เมื่อได้ตัวผู้มากความสามารถ คนเก่ง 5อันดับแรกในแต่ละเดือนจะได้รับสิทธิ์ออกไป “เดินห้าง”เพื่อเลือกซื้อหนังสือให้ตัวเอง 1เล่ม และเลือกเข้าห้องสมุด 1เล่ม
โอกาสพิเศษแบบนี้หาไม่ได้ง่ายๆ เด็กๆ บ้านกาญจนาภิเษกจึงต้องแย่งกันไขว่คว้า และยิ่งส่งผลให้กิจกรรมอ่านหนังสือในห้องสมุดมีความน่าสนใจ ด้วยว่ามีหนังสือที่เด็กเลือกเองเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ สำหรับบางคน จากเดิมไม่ชอบอ่านหนังสือก็กลายเป็นหนอนหนังสือ และนำประสบการณ์นี้ไปเล่าสู่สาธารณชนว่าการอ่านหนังสือสามารถเปลี่ยนชีวิตเขาได้อย่างไร
แนวคิดด้านส่งเสริมการอ่านการเขียนของบ้านกาญจนาภิเษกเป็นแบบอย่างให้แก่โครงการอีกมากหลายด้วย
ภาพจากhttp://ainetidol.com/