งานวิจัย : วิเคราะห์วาทศิลป์ในข่าวอาชญากรรมของหนังสือพิมพ์รายวัน

บุญชัย ศรีประทีบ (2543) นิสิตปริญญาโท  คณะนิเทศศาสตร์  สาขาวิชาการหนังสือพิมพ์    จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ทำการวิจัยเรื่องวิเคราะห์วาทศิลป์ในข่าวอาชญากรรมของหนังสือพิมพ์รายวัน  เป็นการวิเคราะห์เนื้อหาจากกรณีข่าวอาชญากรรม 9 เรื่องในช่วงระหว่างเดือนมกราคมถึงเดือนมิถุนายนพ.ศ. 2543 และการสัมภาษณ์เชิงลึกนักวิชาการด้านสื่อสารมวลชน 2 คน และนักหนังสือพิมพ์ 2 คน ผลการวิจัยพบว่า  ข่าวอาชญากรรมทั้ง 9 เหตุการณ์ที่ปรากฏในหนังสือพิมพ์ไทยรัฐและหนังสือพิมพ์ข่าวสดมีแนวโน้มในการนำเสนอตามแนวคิดวาทศิลป์ในข่าว ทั้งในแง่มุมการมีแก่นของหัวข่าว เพื่อนำมาใช้เป็นแนวทางในการวางโครงเรื่อง การกล่าวถึงบุคคลในข่าวคล้าย ๆ กับตัวละครในนวนิยาย การกล่าวถึงบทสนทนา การกล่าวถึงมุมมองในการเล่า รวมถึงการเขียนถึงฉากและบรรยากาศในเหตุการณ์ได้อย่างมีอรรถรส  รวมทั้งการใช้ถ้อยคำที่มุ่งเน้นให้ภาพพจน์เร้าอารมณ์ความรู้สึกของผู้อ่านด้วย สำหรับความคิดเห็นของนักวิชาการด้านสื่อสารมวลชนและนักหนังสือพิมพ์เห็นร่วมกันว่าหนังสือพิมพ์เป็นสื่อมวลชนที่มีการแข่งขันกับสื่อมวลชนแขนงอื่นๆ ดังนั้นจึงต้องแสวงหาวิธีการเพื่อความอยู่รอดทางธุรกิจ ซึ่งเป็นเหตุผลหลักที่ทำให้หนังสือพิมพ์รายวันปัจจุบันมีแนวโน้มในการรายงานข่าวแบบนี้เพิ่มขึ้น 

บุญชัย ศรีประทีบ.  (2543).  วิเคราะห์วาทศิลป์ในข่าวอาชญากรรมของหนังสือพิมพ์รายวัน.  วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต นศ.ม. (การหนังสือพิมพ์).  กรุงเทพฯ: บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.  อาจารย์ที่ปรึกษา: ศ.สุกัญญา สุดบรรทัด.

 

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทดสอบแนวคิดของ Jack Fuller เกี่ยวกับการใช้วาทศิลป์ในข่าวอาชญากรรมของหนังสือพิมพ์รายวัน งานวิจัยนี้เป็นการวิเคราะห์เนื้อหาจากกรณีข่าวอาชญากรรม 9 เรื่องในช่วงระหว่างเดือนมกราคมถึงเดือนมิถุนายนพ.ศ. 2543 และการสัมภาษณ์เชิงลึกนักวิชาการด้านสื่อสารมวลชน 2 คนและนักหนังสือพิมพ์ 2 คน 

 

ผลการวิจัยพบว่า ข่าวอาชญากรรมทั้ง 9 เหตุการณ์ที่ปรากฏในหนังสือพิมพ์ไทยรัฐและหนังสือพิมพ์ข่าวสดมีแนวโน้มในการนำเสนอตามแนวคิดวาทศิลป์ในข่าว ทั้งในแง่มุมการมีแก่นของหัวข่าว เพื่อนำมาใช้เป็นแนวทางในการวางโครงเรื่อง การกล่าวถึงบุคคลในข่าวคล้าย ๆ กับตัวละครในนวนิยาย การกล่าวถึงบทสนทนา การกล่าวถึงมุมมองในการเล่า รวมถึงการเขียนถึงฉากและบรรยากาศในเหตุการณ์ได้อย่างมีอรรถรสดังนั้นการอ่านข่าวก็เหมือนการอ่านนวนิยายเรื่องหนึ่ง รวมทั้งการใช้ถ้อยคำที่มุ่งเน้นให้ภาพพจน์เร้าอารมณ์ความรู้สึกของผู้อ่านด้วย สำหรับความคิดเห็นของนักวิชาการด้านสื่อสารมวลชนและนักหนังสือพิมพ์เห็นร่วมกันว่าหนังสือพิมพ์เป็นสื่อมวลชนที่มีการแข่งขันกับสื่อมวลชนแขนงอื่น ๆไม่ว่าจะเป็นสื่อวิทยุโทรทัศน์ สื่ออินเตอร์เน็ต รวมถึงสื่ออื่น ๆ ทางด้านธุรกิจเพิ่มมากขึ้น ดังนั้นจึงต้องแสวงหาวิธีการเพื่อความอยู่รอดทางธุรกิจ ซึ่งเป็นเหตุผลหลักที่ทำให้หนังสือพิมพ์รายวันปัจจุบันมีแนวโน้มในการรายงานข่าวแบบนี้เพิ่มขึ้น การรายงานข่าวอาชญากรรมในลักษณะแบบนี้เป็นสิ่งที่หนังสือพิมพ์สามารถรายงานข่าวได้แต่ควรคำนึงเรื่องผลกระทบของการรายงานข่าวอาชญากรรมแบบนี้ที่สามารถเกิดขึ้นได้