งานวิจัย : วรรณกรรมประเภทบันเทิงคดีสำหรับเด็กก่อนวัยรุ่นที่ได้รับรางวัลดีเด่นของคณะกรรมการพัฒนาหนังสือแห่งชาติ พ.ศ. 2530-2544
นิธิมา คุณะดิลก (2549) นิสิตปริญญาโท สาขาวิชาภาษาไทย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ได้ทำวิจัยเรื่อง วรรณกรรมประเภทบันเทิงคดีสำหรับเด็กก่อนวัยรุ่นที่ได้รับรางวัลดีเด่นของคณะกรรมการพัฒนาหนังสือแห่งชาติ พ.ศ. 2530-2544 : ลักษณะเด่นกับมาตรฐานการตัดสิน โดยศึกษาวิเคราะห์ลักษณะเด่นด้านแนวคิด วัจนลีลา และคุณค่ากับมาตรฐานการตัดสินวรรณกรรมสำหรับเด็ก โดยใช้วิธีวิจัยเอกสาร จากหนังสือจำนวน 9เรื่องที่ได้รับรางวัลดีเด่นของคณะกรรมการพัฒนาหนังสือแห่งชาติ พ.ศ. 2530-2544 ผลการศึกษาพบว่า วรรณกรรมสำหรับเด็กมีลักษณะเด่นด้านแนวคิด 3ประการ ประการที่ 1ได้แก่ แนวคิดด้านคุณธรรม ประการที่ 2ได้แก่ แนวคิดด้านการอนุรักษ์ธรรมชาติ และประการที่ 3ได้แก่ แนวคิดด้านความเชื่อ วัฒนธรรมและประเพณี ส่วนลักษณะเด่นด้านวัจนลีลา พบว่า มีวิธีการตั้งชื่อตัวละครเอกให้จดจำง่าย มีการใช้คำที่แสดงจินตภาพแจ่มแจ้ง มีการซ้ำคำที่ช่วยย้ำน้ำหนัก
นิธิมา คุณะดิลก. (2549). วรรณกรรมประเภทบันเทิงคดีสำหรับเด็กก่อนวัยรุ่นที่ได้รับรางวัลดีเด่นของคณะกรรมการพัฒนาหนังสือแห่งชาติ พ.ศ. 2530-2544 : ลักษณะเด่นกับมาตรฐานการตัดสิน. ปริญญานิพนธ์ ศศ.ม. (ภาษาไทย). กรุงเทพฯ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. คณะกรรมการควบคุม : ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ธเนศ เวศร์ภาดา, อาจารย์สุภัค มหาวรากร
ปริญญานิพนธ์ฉบับนี้มีจุดมุ่งหมาย เพื่อศึกษาวิเคราะห์ลักษณะเด่นด้านแนวคิด วัจนลีลา และคุณค่ากับมาตรฐานการตัดสินวรรณกรรมสำหรับเด็ก โดยใช้วิธีวิจัยเอกสาร จากหนังสือจำนวน 9เรื่องที่ได้รับรางวัลดีเด่นของคณะกรรมการพัฒนาหนังสือแห่งชาติ พ.ศ. 2530-2544 และเสนอผลการศึกษาค้นคว้าแบบพรรณนาวิเคราะห์
ผลการศึกษาพบว่า วรรณกรรมสำหรับเด็กมีลักษณะเด่นด้านแนวคิด 3ประการ ประการที่ 1ได้แก่ แนวคิดด้านคุณธรรม คือ ความเมตตากรุณา ความกตัญญูกตเวที ความอุตสาหะ ความเสียสละ ความรับผิดชอบ และความกล้าหาญ ประการที่ 2ได้แก่แนวคิดด้านการอนุรักษ์ธรรมชาติ คือการไม่เบียดเบียนชีวิตสัตว์ การตระหนักในคุณประโยชน์ของพืชและสัตว์ และการแสดงออกซึ่งความกล้าหาญในการอนุรักษ์ธรรมชาติ และประการที่ 3ได้แก่ แนวคิดด้านความเชื่อ วัฒนธรรมและประเพณี
ส่วนลักษณะเด่นด้านวัจนลีลา พบว่าวรรณกรรมสำหรับเด็กทั้ง 9เรื่อง มีวิธีการตั้งชื่อตัวละครเอกให้จดจำง่าย มีการใช้คำที่แสดงจินตภาพแจ่มแจ้ง มีการซ้ำคำที่ช่วยย้ำน้ำหนักความ มีการใช้คำชุดเดียวกันเพื่อแจกแจงรายละเอียด และมีการใช้ภาพพจน์อุปมาและบุคลาธิษฐานที่เรียบง่ายและขยายภาพแจ่มชัด
วรรณกรรมสำหรับเด็กทั้ง 9 เรื่องนี้มีคุณค่าทางสังคมและคุณค่าทางวรรณศิลป์ที่สอดคล้องกับหลักเกณฑ์การพิจารณาตัดสินหนังสือดีสำหรับเด็ก และยืนยันให้เห็นว่าคณะกรรมการมีมาตรฐานการตัดสินเป็นบรรทัดฐานที่ชัดเจน