มูลนิธิสร้างเสริมวัฒนธรรมการอ่าน | Reading Culture Promotion Foundation

งานวิจัย : ลีลาการเขียนเชิงวารสารศาสตร์:ศึกษาจากการบรรณาธิกรณ์ของบรรณาธิการ

สุธาทิพย์ โมราลาย  (2536) นิสิตปริญญาโท  คณะนิเทศศาสตร์  สาขาวิชาการหนังสือพิมพ์  จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย  ได้ทำการวิจัยเรื่องลีลาการเขียนเชิงวารสารศาสตร์: ศึกษาจากการบรรณาธิกรณ์ของบรรณาธิการ   ผลการวิจัยพบว่า  ปัจจัยที่กำหนดลีลาการเขียนเชิงวารสารศาสตร์มี  3 ประการ ดังนี้ 1.ปัจจัยด้านนิตยสาร ซึ่งแยกย่อยเป็นกลุ่มผู้อ่าน กลุ่มทุน งบประมาณ โฆษณา เวลาและเนื้อที่ 2.ปัจจัยด้านบรรณาธิการ ซึ่งแยกย่อยเป็น พื้นความรู้ และประสบการณ์ จริยธรรม ปริบททางสังคม ศาสนาและเชื้อชาติ อัตตวิสัย และ 3.ปัจจัยด้านการเขียน ซึ่งแยกย่อยเป็น ศิลปะการเขียน ประเภทของงานเขียน และนักเขียน เป็นต้นซึ่งทุกปัจจัยเหล่านี้ล้วนมีความเกี่ยวข้องสัมพันธ์กันในการกำหนดลีลาการเขียนเชิงวารสารศาสตร์

สุธาทิพย์ โมราลาย.  (2536).  ลีลาการเขียนเชิงวารสารศาสตร์:ศึกษาจากการบรรณาธิกรณ์ของบรรณาธิการ.    วิทยานิพนธ์ นศ.ม. (การหนังสือพิมพ์). กรุงเทพฯ:บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.  อาจารย์ที่ปรึกษา:ศ.สุกัญญา สุดบรรทัด.

 

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาว่า บรรณาธิการนิตยสารมีหลักเกณฑ์ในการบรรณาธิกรณ์ต้นฉบับหรือพิจารณา ประเมินค่า และตรวจแก้ข้อเขียนอย่างไร และมีปัจจัยใดบ้างที่มากำหนดการทำงานของบรรณาธิการก่อนที่จะรวบรวมต้นฉบับลงตีพิมพ์ จากการศึกษา ผู้วิจัยพบว่า นอกจากกระบวนการบรรณาธิกรณ์นิตยสารในขอบเขตต่างๆ เช่น การตรวจสอบข้อเท็จจริง การใช้ภาษา การตรวจสอบเรื่องความถูกต้อง สำนวน ลีลา การนำเสนอ การเขียนหัวข่าว หัวรองความนำ ความต่อเนื่อง การเลือก คัด ตัด ต่อ ย่อ ย้ำ รวมไปถึงการดูแลเรื่องการใช้ขนาดตัวอักษร รูปภาพ และความรับผิดชอบในเรื่องของกฎหมายหรือจริยธรรมของบรรณาธิการแล้ว ยังมีปัจจัยหลักอีกหลายประการที่มีส่วนกำหนดการบรรณาธิกรณ์ของบรรณาธิการ อันมีผลต่อการกำหนดลีลาการเขียนเชิงวารสารศาสตร์ ซึ่งหมายถึงมีส่วนในการกำหนดทิศทางการอ่านของสังคมโดยรวมนั่นเอง 

 

ผลจากการศึกษาแสดงให้เห็นว่า ปัจจัยที่กำหนดลีลาการเขียนเชิงวารสารศาสตร์มี 3 ประการ ดังนี้ 

  1. ปัจจัยด้านนิตยสาร ซึ่งแยกย่อยเป็นกลุ่มผู้อ่าน กลุ่มทุน งบประมาณ โฆษณา เวลาและเนื้อที่ 
  2. ปัจจัยด้านบรรณาธิการ ซึ่งแยกย่อยเป็น พื้นความรู้ และประสบการณ์ จริยธรรม ปริบททางสังคม ศาสนาและเชื้อชาติ อัตตวิสัย และ
  3. ปัจจัยด้านการเขียน ซึ่งแยกย่อยเป็น ศิลปะการเขียน ประเภทของงานเขียน และนักเขียน เป็นต้นซึ่งทุกปัจจัยเหล่านี้ล้วนมีความเกี่ยวข้องสัมพันธ์กันในการกำหนดลีลาการเขียนเชิงวารสารศาสตร์