งานวิจัย : การวิเคราะห์วรรณกรรมสำหรับเด็กของ ส. พุ่มสุวรรณ
จุฑามาศ สุขขำจรูญ (2549) นิสิตปริญญาโท สาขาวิชาภาษาไทย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ได้ทำวิจัยเรื่องการวิเคราะห์วรรณกรรมสำหรับเด็กของ ส. พุ่มสุวรรณ ในด้านแนวคิดและกลวิธีการเสนอ โดยศึกษาเฉพาะประเภทบันเทิงคดี จำนวน 37 เรื่องและเสนอผลการศึกษาแบบพรรณนาวิเคราะห์ สรุปผลการศึกษาได้ดว่า แนวคิดในวรรณกรรมสำหรับเด็กของ ส. พุ่มสุวรรณมีบทบาทในการส่งเสริมพัฒนาการด้านต่างๆ ของเด็ก ได้แก่ พัฒนาการด้านอารมณ์และจิตใจ พัฒนาการด้านสังคม พัฒนาการด้านสติปัญญา และ พัฒนาการด้านร่างกาย โดยวรรณกรรมสำหรับเด็กของ ส. พุ่มสุวรรณมีแนวคิดที่สัมพันธ์กับพัฒนาการด้านต่างๆ คือแนวคิดด้านอารมณ์และจิตใจมี 2 ประเด็นคือเรื่องจริยธรรม และ เรื่องความรักความผูกพันในครอบครัว แนวคิดในการพัฒนาเด็กด้านสังคมมี 4 ประเด็นคือ การดำรงชีวิตในสังคม การพัฒนาสังคม การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม และความต้องการขั้นพื้นฐานของมนุษย์ แนวคิดด้านสติปัญญาพบว่ามี 3 ประเด็น คือ เรื่องการใช้สติปัญญาและไหวพริบ เรื่องการแสวงหาความรู้ และ เรื่องการเสริมสร้างสติปัญญาด้วยอาหารเสริม และแนวคิดด้านร่างกายมีประเด็นเดียวคือ เรื่องการให้ความรู้ทางด้านสุขภาพ
จุฑามาศ สุขขำจรูญ. (2549). การวิเคราะห์วรรณกรรมสำหรับเด็กของ ส. พุ่มสุวรรณ. สารนิพนธ์ กศ.ม. (ภาษาไทย). กรุงเทพฯ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัย
ศรีนครินทรวิโรฒ. อาจารย์ที่ปรึกษา : อาจารย์บรรพต ศิริชัย.
สารนิพนธ์นี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อวิเคราะห์วรรณกรรมสำหรับเด็กของ ส. พุ่มสุวรรณ ในด้านแนวคิดและกลวิธีการเสนอ โดยศึกษาเฉพาะประเภทบันเทิงคดี จำนวน 37 เรื่องและเสนอผลการศึกษาแบบพรรณนาวิเคราะห์ สรุปผลการศึกษาได้ดังนี้
แนวคิดในวรรณกรรมสำหรับเด็กของ ส. พุ่มสุวรรณมีบทบาทในการส่งเสริมพัฒนาการด้านต่างๆ ของเด็ก ได้แก่ พัฒนาการด้านอารมณ์และจิตใจ พัฒนาการด้านสังคม พัฒนาการด้านสติปัญญา และ พัฒนาการด้านร่างกาย โดยวรรณกรรมสำหรับเด็กของ ส. พุ่มสุวรรณมีแนวคิดที่สัมพันธ์กับพัฒนาการด้านต่างๆ คือแนวคิดด้านอารมณ์และจิตใจมี 2 ประเด็นคือเรื่องจริยธรรม และ เรื่องความรักความผูกพันในครอบครัว เรื่องจริยธรรมเสนอแนวคิดเกี่ยวกับความรักสัตว์ การตระหนักถึงคุณค่าทางจิตใจ การทะนุถนอมของเล่น การมีจิตใจที่งดงาม การยอมรับในคุณค่าของตัวเอง ความเสียสละ ความอุตสาหะ และความเมตตา ส่วนเรื่องความรักความผูกพันในครอบครัว เสนอแนวคิดเกี่ยวกับครอบครัวที่อบอุ่น จะต้องมีความรักความผูกพันช่วยเหลือซึ่งกันและกัน เมื่อมีปัญหาเกิดขึ้นก็สามารถร่วมมือกันแก้ไขปัญหาต่างๆ ได้ แนวคิดในการพัฒนาเด็กด้านสังคมมี 4 ประเด็นคือ การดำรงชีวิตในสังคม การพัฒนาสังคม การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม และความต้องการขั้นพื้นฐานของมนุษย์ แนวคิดด้านสติปัญญาพบว่ามี 3 ประเด็น คือ เรื่องการใช้สติปัญญาและไหวพริบ เรื่องการแสวงหาความรู้ และ เรื่องการเสริมสร้างสติปัญญาด้วยอาหารเสริม เรื่องการใช้สติปัญญาและไหวพริบผู้เขียนเสนอแนวคิดว่าเด็กต้องมีสติปัญญาเฉลียวฉลาด รู้จักแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าอย่างมีไหวพริบ เด็กที่มีทักษะการคิดแก้ปัญหาเป็นจะทำให้ตนรอดพ้นจากอันตรายต่างๆ ได้ เรื่องการแสวงหาความรู้ เสนอแนวคิดว่าเด็กต้องหมั่นแสวงหาความรู้อยู่เสมอ ส่วนเรื่องการเสริมสร้างสติปัญญาด้วยอาหารเสริมเสนอแนวคิดว่านมเป็นอาหารเสริมที่บำรุงสมองและพัฒนาสติปัญญาแก่เด็ก และแนวคิดด้านร่างกายมีประเด็นเดียวคือ เรื่องการให้ความรู้ทางด้านสุขภาพ
กลวิธีการเสนอแนวคิดในวรรณกรรมสำหรับเด็กของ ส.พุ่มสุวรรณ พบว่ามี 4 วิธีคือ
- เสนอแนวคิดผ่านตัวละครส่วนใหญ่เป็นตัวละครเด็กและสัตว์ เป็นวิธีการที่ผู้เขียนนิยมใช้มากที่สุดโดยให้ตัวละครสนทนากันแล้วผู้เขียนสอดแทรกแนวคิดที่ต้องการเสนอ
- เสนอแนวคิดผ่านฉาก ส่วนใหญ่เป็นฉากชนบทมีสิ่งแวดล้อมที่สวยงาม ทำให้ผู้อ่านเรียนรู้และตระหนักในคุณค่าของธรรมชาติได้เป็นอย่างดี
- เสนอแนวคิดผ่านมุมมองผู้เขียน โดยผู้เขียนเสนเรื่องราวและเหตุการณ์ต่างๆ จากนั้นผู้เขียนจึงสอดแทรกทัศนะของตนแก่ผู้อ่าน
- กลวิธีการเสนอแนวคิดแบบนิทานซ้อนนิทาน พบว่าผู้เขียนใช้วิธีการเสนอแนวคิดโดยการเล่าเรื่องเพื่อให้เด็กสนใจ เกิดความสนุกสนานเพลิดเพลิน ให้ข้อคิดเป็นนิทานเกี่ยวกับตำนานและเกี่ยวกับสัตว์เพื่อเสดงแนวคิดเรื่องจริยธรรม