งานวิจัย : การวิเคราะห์กลอนกลบทไทยด้วยระเบียบวิธีทางภาษาศาสตร์

จารุวรรณ พุ่มพฤกษ์ (2535)  นิสิตปริญญาโท  คณะอักษรศาสตร์  สาขาวิชาภาษาศาสร์  จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย   ได้ทำการวิจัยเรื่องการวิเคราะห์กลอนกลบทไทยด้วยระเบียบวิธีทางภาษาศาสตร์    ผลการวิจัยพบว่า มีกลไกหลัก 6 ประการในการสร้างกล  ได้แก่   1) ชนิดหรือเงื่อนไขของกล  2) แบบหรือวิธีการในสร้างกล  3) ลักษณะของกล  4) ตำแหน่งที่เกิดของกล  5) จำนวนของหน่วยต้นแบบ  และ 6)จำนวนของหน่วยผลลัพธ์ สำหรับความสัมพันธ์ระหว่างรูปแบบของกลกับชื่อของกลอนกลบทพบว่ามีความสัมพันธ์เป็น 3 แบบ คือ ความสัมพันธ์แบบตรง แบบอธิบาย และแบบสอดคล้อง ส่วนความสัมพันธ์ระหว่างรูปแบบกับเนื้อหาของกลอนกลบทพบว่ามีความสัมพันธ์ระหว่างรูปแบบที่ธรรมดามากกว่ากับเนื้อหาที่ใช้สื่อความ และความสัมพันธ์ระหว่างรูปแบบที่ซับซ้อนกว่ากับเนื้อหาที่ใช้สื่ออารมณ์   ส่วนการวิเคราะห์จังหวะในการอ่านกลอนกลบทนั้นพบว่ามีลักษณะการอ่านที่เหมือนกับการอ่านทำนองเสนาะของกลอนสุภาพทั่วไป  กลอนกลบทใน 3 สมัยต่างกันในเรื่องจำนวนของชนิดและรูปแบบของกลบท  ส่วนสาเหตุของการลดจำนวนลงของกลอนกลบทตามสมัยเกิดจากความซับซ้อนและข้อบังคับที่เฉพาะเจาะจง 

จารุวรรณ พุ่มพฤกษ์.  (2535).  การวิเคราะห์กลอนกลบทไทยด้วยระเบียบวิธีทางภาษาศาสตร์.  วิทยานิพนธ์ อ.ม. (ภาษาศาสตร์).  กรุงเทพฯ: บัณฑิตวิทยาลัย  จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. อาจารย์ที่ปรึกษา:  ผศ. ดร.สุดาพร ลักษณียนาวิน

 

วิทยานิพนธ์นี้มีจุดมุ่งหมายหลักคือวิเคราะห์วิธีการและกลไกในการสร้างกลอนกลบทด้วยวิธีการทางภาษาศาสตร์เพื่อจำแนกประเภทของกลอนกลบท  นอกจากนี้  ยังศึกษาเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างรูปแบบของกลอนกลบทกับชื่อและเนื้อหาของกลอนกลบท  ศึกษาจังหวะและทำนองเสียงในการอ่านกลอนกลบทแบบทำนองเสนาะและเปรียบเทียบความแตกต่างของกลอนกลบทในสมัยต่าง ๆ 

 

ผลการวิจัยพบว่า 

 

มีกลไกหลัก 6 ประการในการสร้างกล  ได้แก่   1) ชนิดหรือเงื่อนไขของกล  2) แบบหรือวิธีการในสร้างกล  3) ลักษณะของกล  4) ตำแหน่งที่เกิดของกล  5) จำนวนของหน่วยต้นแบบ  และ 6)จำนวนของหน่วยผลลัพธ์ 

 

สำหรับความสัมพันธ์ระหว่างรูปแบบของกลกับชื่อของกลอนกลบทพบว่ามีความสัมพันธ์เป็น 3 แบบ คือ ความสัมพันธ์แบบตรง แบบอธิบาย และแบบสอดคล้อง ส่วนความสัมพันธ์ระหว่างรูปแบบกับเนื้อหาของกลอนกลบทพบว่ามีความสัมพันธ์ระหว่างรูปแบบที่ธรรมดามากกว่ากับเนื้อหาที่ใช้สื่อความ และความสัมพันธ์ระหว่างรูปแบบที่ซับซ้อนกว่ากับเนื้อหาที่ใช้สื่ออารมณ์   ส่วนการวิเคราะห์จังหวะในการอ่านกลอนกลบทนั้นพบว่ามีลักษณะการอ่านที่เหมือนกับการอ่านทำนองเสนาะของกลอนสุภาพทั่วไป  กลอนกลบทใน 3 สมัย ต่างกันในเรื่องจำนวนของชนิดและรูปแบบของกลบท  ส่วนสาเหตุของการลดจำนวนลงของกลอนกลบทตามสมัยเกิดจากความซับซ้อนและข้อบังคับที่เฉพาะเจาะจง