งานวิจัย : การวิเคราะห์เนื้อหาสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่สอดคล้องกับกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ.2544 ช่วงชั้นที่ 2

นีรนุช อยู่ทอง. (2551). นิสิตปริญญาโท ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาบรรณารักษศาสตร์และสารสนเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ได้ศึกษาเรื่องการวิเคราะห์เนื้อหาสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่สอดคล้องกับกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ.2544 ช่วงชั้นที่ 2 และเพื่อสร้างคู่มือการใช้สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ หน่วยวิจัยที่ใช้ในการวิเคราะห์เนื้อหา คือ หนังสือสารานุกรมไทยฯ เล่ม 1-31 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการประเมินความคิดเห็นต่อคู่มือการใช้สารานุกรมฯ คือ ครูวิทยาศาสตร์ ในจังหวัดราชบุรี จำนวน 30 คน ผลการวิจัยพบว่า สารานุกรมไทยฯ เล่มที่ 1-31 มีทั้งหมด 314 เรื่อง เมื่อพิจารณาในแต่ละระดับชั้นพบว่า มีจำนวนเรื่องที่สอดคล้องกับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ทั้งหมด 73 เรื่อง สอดคล้องกับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ทั้งหมด 81 เรื่อง และสอดคล้องกับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ทั้งหมด 45 เรื่อง สำหรับคู่มือการใช้สารานุกรมฯ ประกอบด้วย 4 ส่วน คือ คำนำ วิธีการใช้ เนื้อหา และดรรชนี ในด้านความคิดเห็นของครูวิทยาศาสตร์ที่มีต่อคู่มือนั้น มีความคิดเห็นว่าคู่มือมีคุณภาพดีมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งดรรชนีท้ายคู่มือช่วยให้สามารถค้นเรื่องที่ต้องการได้รวดเร็วมากที่สุด

นีรนุช อยู่ทอง. (2551). การวิเคราะห์เนื้อหาสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่สอดคล้องกับกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ.2544 ช่วงชั้นที่ 2. สารนิพนธ์ ศศ.ม. (บรรณารักษศาสตร์และสารสนเทศศาสตร์). กรุงเทพฯ: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. อาจารย์ที่ปรึกษาสารนิพนธ์: อาจารย์อรทัย วารีสอาด.

ในการศึกษาวิจัยครั้งนี้ผู้วิจัยมีจุดมุ่งหมายเพื่อวิเคราะห์เนื้อหาสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่มีเนื้อหาสอดคล้องกับกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ.2544 ช่วงชั้นที่ 2 และเพื่อสร้างคู่มือการใช้สารานุกรมฯ หน่วยวิจัยที่ใช้ในการวิเคราะห์เนื้อหา คือ หนังสือสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนโดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เล่ม 1-31 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการประเมินความคิดเห็นต่อคู่มือการใช้สารานุกรมฯ คือ ครูวิทยาศาสตร์ ในจังหวัดราชบุรี จำนวน 30 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบบันทึกข้อมูลสารานุกรม เกณฑ์ในการวิเคราะห์เนื้อหา และแบบประเมินคุณภาพคู่มือการใช้สารานุกรมฯ

ผลการวิจัยพบว่า

สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ เล่มที่ 1-31 มีทั้งหมด 314 เรื่อง มีเรื่องที่สอดคล้องกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ช่วงชั้นที่ 2 ทั้งหมด 110 เรื่อง คิดเป็นร้อยละ 35.03 เมื่อพิจารณาเป็นรายเล่มพบว่าเล่มที่มีเรื่องสอดคล้องสูงสุด 4 อันดับแรก คือ เล่มที่ 5 สอดคล้องร้อยละ 100.00 เล่มที่ 3 สอดคล้องร้อยละ 80.00 เล่มที่ 15 สอดคล้องร้อยละ 80.00 และเล่มที่ 17 สอดคล้องร้อยละ 70.00 เมื่อพิจารณาในแต่ละระดับชั้นพบว่า มีจำนวนเรื่องที่สอดคล้องกับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ทั้งหมด 73 เรื่อง สอดคล้องกับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ทั้งหมด 81 เรื่อง และสอดคล้องกับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ทั้งหมด 45 เรื่อง

สำหรับคู่มือการใช้สารานุกรมฯ ประกอบด้วย 4 ส่วน คือ คำนำ วิธีการใช้ เนื้อหา และดรรชนี ในด้านความคิดเห็นของครูวิทยาศาสตร์ที่มีต่อคู่มือนั้น มีความคิดเห็นว่าคู่มือมีคุณภาพดีมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งดรรชนีท้ายคู่มือช่วยให้สามารถค้นเรื่องที่ต้องการได้รวดเร็วมากที่สุด